Artikel

Kale Karel en de kinnesinne

Sjak Jansen
Uit: Algemeen Dagblad, 27 juli 2005
Met 'Wie is de Mol' en 'Karels Keuze' zijn er nieuwe horizonten verschenen aan Karel van de Graafs al 36 jaar durende loopbaan bij de AVRO.


Ja, ook na 21 jaar weet Karel van de Graaf nog hoe snel hij onder de tafel dook toen hem, halverwege de tiende uitzending van zijn talkshow Karel, twee kogels om de oren floten. Voor- en tegenstanders van Desi Bouterse waren elkaar wat al te na gekomen.

Die beelden, mét de dekking zoekende Van de Graaf, zijn uitgezonden in 54 landen. De talkshow Karel stond in één keer op de kaart. De intentie om het matig scorende praatprogramma stop te zetten was pardoes verdwenen bij de AVRO-leiding.

Karel van de Graaf behield zijn show en bleef dat prominente AVRO-gezicht, 17 jaar lang. De laatste vier jaar ziet hij met gemengde gevoelens toe hoe collega's bij andere publieke omroepen - Ivo Niehe, Andries Knevel, Tijs van den Brink - wél een talkshow hebben, maar hij niet meer. ,,Ik denk nog steeds dus dat ik het kan'', zegt de presentator van Twee Vandaag, wiens contract met de AVRO nog vijf jaar doorloopt.

Over zijn beloning heeft hij nooit te klagen gehad. Van de Graaf doet daar zelf geen mededelingen over, maar in Hilversum is het een publiek geheim dat zijn jaarwedde meer dan 250.000 euro bedraagt. Waarmee hij niet eens tot de échte grootverdieners behoort. Linkse publieke omroepgezichten als Paul Witteman, Matthijs van Nieuwkerk en Paul de Leeuw krijgen méér overgemaakt. Om maar te zwijgen van Marcel van Dam en Sonja Barend. Sinds zij van Drees trekken, scheelt dat de VARA een rib uit het lijf.

Van de Graaf wil over zijn salaris wél kwijt dat daar van AVRO-zijde strategische overwegingen aan ten grondslag liggen. De hoogte is vastgesteld in een tijd dat Joop van den Ende voor zijn sterrennet TV10 heel Hilversum leeg kocht. ,,Ik heb stabiliteit altijd belangrijker gevonden dan een extra gulden uit de onderhandelingen slepen'', bekent de presentator.

Nooit heeft hij gedacht aan opstappen, ook niet de afgelopen jaren toen zijn bedes aan de AVRO-leiding ('Zorg dat er meer programma's in het schema komen die ik kan maken') niet verhoord werden. ,,Ik ben hier als een van huis weggelopen jochie gekomen in 1969; bij de radio-afdeling. En dan opstappen omdat het na 30 jaar een keer tegenzit? Kom nou. Soms moet je op je beurt wachten. Toen ik bij de radio alles gedaan had wat er te doen viel, heb ik drie jaar geduld moeten oefenen voordat ik naar televisie mocht. Ik word het al 36 jaar met de AVRO eens, dus nu ook.''

Met de presentatie van Twee Vandaag, het gesprek met de minister-president en Karels Keuze - een vanavond te beginnen rubriek waarvoor Van de Graaf een aantal documentaires selecteerde - is zijn pakket gevulder dan het de voorbije jaren was. En daar komt de presentatie van de amusementsreeks Wie is de Mol nog bij. Hoewel de AVRO-coryfee van mening is dat 'de kerk bij het schuurtje' moet blijven, bestrijdt hij dat Wie is de Mol afbreuk doet aan zijn geloofwaardigheid als interviewer. ,,Schei nou toch uit. Wie is de Mol is een razend ingewikkeld spel waar de kijkers helemaal tureluurs van worden. Amusement van het allerhoogste niveau! We hebben het niet over Sterrenslag. Dát vond ik vrij ver gaan vroeger, met het halve kabinet dat door de modder baggerde. Ik heb vorig jaar voor de tweede keer meegedaan, maar uitsluitend als non-playing captain. Met de politici mee de plas in, dát kan niet als je het hebt over geloofwaardigheid.''

Over de luxe golfreis naar Turkije die hij onlangs aanvaardde, en waar ook de roddelpers mee was, zegt Van de Graaf dat hij dat uitstapje keurig had aangemeld bij zijn hoofdredacteur en dat het niet slecht was voor zijn netwerk. ,,Ooit heb ik daar heel prettig met Frank de Grave kunnen praten, met Erik Breukink en Willy van der Kerkhof. En die roddelpers? Iedereen heeft het over het blad Party, niemand over de zender AT5 die ook mee was en mij over mijn werk bij de AVRO heeft geïnterviewd. Ken je het woord kinnesinne? Hou toch op!''

Het is allemaal zo Nederlands, zegt Van de Graaf, óók het gemekker over het voorzitten van symposia, een schnabbel die voor veel gezichten van de publieke omroep inmiddels verboden is. ,,Voor een congres over de toekomst van de landmacht heb ik vier dagen lang álle relevante kolonels en generaals gesproken. Wat ik toen geleerd heb over de krijgsmacht en de landmacht in het bijzonder, dat leer je nog niet in 20 colleges op de militaire academie. Ik zie dus alleen maar voordelen. Maar zelfs bij de overheid roept men nu dat als ik diezelfde generaals een half jaar later voor Twee Vandaag moet interviewen, ik niet meer neutraal zou zijn. Onzin, maar het is wél de perceptie.''

Méér heeft Van de Graaf daarover niet te zeggen. Hij hoedt zich voor verzuurd achterom kijken. ,,Ik kijk liever vooruit.'' Over niet al te lange tijd gaat hij in Argentinië Wie is de Mol opnemen. Daarna gloort aan de horizon nog het een en ander. Als dat een extra editie van Twee Vandaag op zondag is, in de vorm van wellicht een talkshow, dat loopt er één man bij de AVRO fluitend rond. Zijn naam: Karel van de Graaf.