Of het nu om religie of principieel vegetarisme gaat, je hebt principiële bezwaren gewoon te respecteren. Om het maar scherp te stellen: wie ben jij om voor anderen te bepalen dat ze hun principes, levensovertuiging, schaamte of angsten maar opzij moeten zetten voor een amusements programma?
Ik ben Michmol, aangenaam. Voorts wil ik niemand zijn principes, levensovertuiging, schaamte of angsten ontzeggen. Tegelijkertijd betreur ik het wanneer die principes, levensovertuiging, schaamte of angsten een hypotheek leggen op een amusementsprogramma. Mijn punt is dan ook dat mensen met uiterst rigide principes, levensovertuigingen, schaamtes of angsten liever zouden moeten afzien van deelname aan WIDM.
Het ging niet om zomaar een lokaal gebruik zoals het eten van vogelspinnen (had Teun ook niet mee moeten doen trouwens?).
Voor vegetariërs, veganisten of geheelonthouders zou ik een uitzondering willen maken. Dat gaat om een inbreuk op de lichamelijke integriteit, en die acht ik persoonlijk (veel) hoger dan de veronderstelde '(on)reinheid' jegens geestelijke principes. Niemand zou verplicht moeten worden fysiek iets in te nemen (of (laten) brengen) tegen zijn zin. Een dergelijke weigering hebben we bovendien al vaker gezien, zowel in de Nederlandse als Vlaamse editie.
Sommige mensen noemen Apsara misschien wel het Cambodjaanse ballet, maar het is meer dan alleen een dans, het draagt de geschiedenis, cultuur en wensen van een natie. Door middel van dans willen Cambodjanen hun wensen overbrengen aan Goden."
Zo'n zelfde wikipediaverklaring zou men kunnen geven bij bijna iedere cultuuruiting (een carnavalsoptocht bijvoorbeeld). De dans die de kandidaten moesten uitvoeren/raden wortelt zonder meer in een doorvoelde (religieuze) cultuur, maar staat daar in dit verband toch wel heel ver vanaf. Het is een afgeleide variant, net zoals dat beeldhouwen van een Boeddhahoofd. Ik kan me dan ook nauwelijks voorstellen dat het de intentie van de productie was om de kandidaten middels het (laten) uitvoeren van dat dansje tot het Boeddhisme te bekeren. Het was simpelweg een fysieke opdracht met hindernissen, met een knipoog naar de lokale gebruiken. Niets meer en niets minder. Enig begrip kan ik echter wél opbrengen voor Nora's weigering om in dat traditionele kostuum uitgedost te worden (waarvan men over de 'nietsverhullendheid' van mening kan verschillen); dat raakt weer aan de lichamelijke integriteit waar ik eerder over sprak. Maar daarvoor hoeft men niet op de eigen religie te tamboereren.
Wat ik als enige nuance mis in de discussie is het feit dat we wel zagen dat Norah het aanvankelijk nog wel geprobeerd heeft.
Hiermee ben ik het in principe eens (in de zin dat het voor Nora spreekt), al maakt het feit dat zij pas halverwege (of op eenderde, nouja) afhaakte het allemaal nog wat vreemder. Kregen de kandidaten pas halverwege de uitmonstering te zien die zij moesten aantrekken? Kwam er pas later uitleg over wat die dans betekende of welke religieuze connotaties die van (verre) oorsprong heeft? Of wilde Nora
juist een statement maken door haar niet meer wegmonteerbare afhaken?
Daarnaast denk ik (ook bij het voorbeeld van Eva met geweren) dat het als deelnemer vrij staat te denken 'ik wil best meedoen als hier rekening mee gehouden kan worden/ik mijn grenzen aan kan geven'. Dat ligt wat mij betreft dus vooral bij de selectie. Net als wanneer je een vacature ziet waarvan je denkt 'dit lijkt me geweldig maar ik wil niet in de weekenden werken'. Er zullen mensen zijn die, geheel hun recht, dan beslissen 'dus solliciteer ik niet', en er zijn de wat meer brutalen die denken 'laat ik gewoon eens een gesprek ingaan, ik kan altijd aangeven wat ik wel/niet wil en zien of ze me dan nog willen hebben'.
Dat zie ik toch anders. Een vacaturetekst geeft slechts basale informatie. Bij WIDM weet je na een kwarteeuw hopelijk iets beter wat je als kandidaat kunt verwachten. Nora heeft die grenzen bij voorbaat overduidelijk niet aangegeven, want ik neem voetstoots aan dat de productie haar niet welbewust in verlegenheid heeft willen brengen. In hun ogen waren alle opdrachten ongetwijfeld 'Nora-proof', en ook zij zullen dus verrast zijn geweest over het incident - met ongetwijfeld die spastische montage tot gevolg.
De fout ligt, nogmaals, nadrukkelijk ook bij de productie. Een hoop ongemak aan alle kanten zou voorkomen zijn als de rolverdeling duidelijk aan de kandidaten was gelaten, zoals overigens heel vaak in het verleden gebeurde. Meestal hadden - vooral fysiek uitdagende - opdrachten ook die opzet: 'Voor elke kandidaat die dit kan/durft/doet/eet/drinkt komt er X euro in de pot.' Of, zoals hierboven aangehaald, werd er een - vaak wel cryptische - omschrijving gegeven dat men op zoek was naar 'waaghalzen' of 'kandidaten met soepele heupen' (maar soms ook niet: In Argentinië vroeg Karel na aankomst om twee kandidaten die zich wilden afzonderen, waarna bleek dat zij moesten tangodansen. Zou Nora dat gedaan hebben?). Op die manier hield de productie ook rekening met (of speelde zelfs in op) 'angsten en bezwaren die bij vrij veel mensen voorkomen' door iedereen voor een keuze te stellen. Waaróm een kandidaat weigert doet dan ineens niet meer zo ter zake, behalve dat het mogelijk een molactie kan zijn. Blijkbaar hadden de makers zich niet gerealiseerd dat voor een kandidaat het uitvoeren van een dans gelijkstond aan het opeten van een vogelspin of het abseilen van een flatgebouw.
Het gaat mij, voor de duidelijkheid, niet specifiek om Nora. Maar de bezorgdheid die ik aan het einde van mijn vorige bericht formuleerde, is daarmee niet weggenomen. Voor een Mol acht ik (religieus-)principieel ingegeven weigergronden nog kwalijker dan voor reguliere kandidaten, en deze gebeurtenis zal naar ik vrees de deur openzetten naar ettelijke vervolgincidenten, óf het krampachtig vermijden van situaties waarin deze zich voor kunnen doen. Ik hoop vurig dat ik daar ongelijk in zal krijgen, want beide acht ik onwenselijk.