Er is wel ooit zo'n moment geweest. Op het avro gebouw in Hilversum. Maar toen ging het met name over de molfandag. Of naja wat ze gingen noemen de wie is de mol experience. Ik was daarbij ook aanwezig en het werd al snel duidelijk dat de avro een bepaalde richting op wilde met wie is de mol. NL naar een programma voor een groter publiek gaan dan de molfans van het eerste uur.
Dit evaluatie / feedback topic loopt al heel wat seizoenen. En er is zeker een rode draad in te ontwaren. Waar in vroegere series nog een zeker speurelement zat, is dat inderdaad door het gebrek aan informatie voor kandidaten en kijkers op de achtergrond geraakt. Ook de kennelijk veronderstelling 'lage pot staat gelijk aan geweldige mol' blijft hardnekkig aanwezig als je in 1 opdracht 3000 euro kunt kwijt raken.
Terwijl een goed seizoen en mol wat mij betreft los staat van de eindstand van de pot. Ik wil haalbare opdrachten zien, liefst gelaagd met overzicht voor mij als kijker. Zodat er te speuren is naar de beste molpositie of tactiek. Zoals we erachter kwamen dat enkel Thomas had kunnen mollen, dat Merel degene was die geld achterover had gedrukt. Dat draagt meer bij aan het hele who dunnit gevoel wat wie is de mol toch in eerste instantie gewoon is. Een dia del topo geeft daar zeker een goed begin voor. Maar het gaat mis als je meerdere keren persoonlijk gewin ten koste laat gaan van de pot.
Dit seizoen zie je dat de crew wel experimenteert met gelaagdheid. Zoals de schilders invloed hadden op het bord met cijfers van Kees. Het eenvoudige ga lekker zitten en dan staan zorgt voor muziek door de podcast heen van de daredevils. Dat mag van mij vaker gedaan worden (voorbeeld caraoke de Mol in Duitsland). Ook het leentjebuur spelen met de mol opdrachten vind ik geen slechte zet. Maar zulke opdrachten zijn nog in de minderheid aanwezig wanneer geld of troeven de overhand neemt.
Juist door een gebrek aan informatie, overzicht en speurzin ben ik gestopt met meerdere keren de aflevering bekijken. En er valt ook minder te discussieren op het forum hier. Of tenminste ik voel minder aanstalten dan eerder. Dus dit seizoen is voor mij 50/50. De groepsamenstelling, het land, bepaalde opdrachten (dia del topo, schilderen vs slotjes openen) maken het de moeite waard om te blijven kijken. Maar wel met minder enthousiasme dan eerst.
Ik denk dat je hier de spijker op zijn kop slaat. De programma is té mainstream geworden en dat is ten koste gegaan van het programma. Het is geen programma meer waar je naar kijkt om te speuren. Als er nu iets opvallends gebeurd, denk ik niet "hey, dit zou een goede Molacti kunnen zijn", maar "Oh, dan zal die de Mol wel niet zijn". De makers weten dat het gros van de kijkers van tegenwoordig 'SBS 6-publiek' is. Die kun je wortel voorhouden, zeggen dat het het krop ijsbergsla is, en ze zullen het voor zoete koek aannemen. Daar draagt een programma als Moltalk (in huidige vorm) niet aan bij.
Toevallig dat ik afgelopen weekend een aflevering van Moltalk keek (omdat het toevallig op bleef staan) en ik stoorde me mateloos aan de "De Mol stevent af op de laagste pot ooit!". Het blijft enkel bij losse flodders van hints die nergens op slaan, maar echte 'analyses' zijn er niet meer, omdat het simpelweg niet mogelijk is. Er wordt teveel geknipt in volgordes, bewegingen etc. waardoor het regelmatig onmogelijk is om de opdracht te reproduceren. Wie was waar op welk moment? Onmogelijk te achterhalen (zie Stad en Land aflopen). Daarnaast zal Moltalk écht niet de doorslaggevende hints in het programma bespreken, omdat ze dan hoogstpersoonlijk het seizoen van Wie is de Mol? kapot maken. Er worden dan pseudo-analyses besproken, waarbij ze bijvoorbeeld gaan kijken hoeveel deelopdrachten elke kandidaat heeft voltooid, maar zonder in te gaan op wat het behalen van een deelopdracht écht betekent, heeft dat geen zin.
Eerder in het topic werd afgevraagd waarom (het meer gelaagde) De Mol in Vlaanderen wel zo succesvol kan zijn en in Nederland we het programma compleet moeten uitkleden, zodat het een familieprogramma kan zijn. De oorzaak daarvan ligt naar mijn inzien aan de montage van het programma. Opdracht die op het eerste oog complex zijn, kunnen a.d.h.v. overzichtskaartje een stuk gemakkelijker gemaakt worden. Neem als voorbeeld de opdracht met de Leader:
- Het is volslagen onduidelijk welke liedjes Sor moest spelen. Het is daarom ook onduidelijk welke liedjes nou verkeerd zijn geraden.
- Het is volslagen onduidelijk welke liedjes Rian moest uittekenen. Het is daarom ook onduidelijk welke liedjes nou verkeerd zijn geraden.
Had dit à la De Mol (sorry dat ik telkens over begin) kort met een voice-over en een animatie uitgelegd. Vertel welk liedje gezocht werd en welk antwoord werd gegeven. Dit kost hooguit 10 seconden. Wanneer je kort uitlegt welke liedjes er geraden moesten worden, is nadertijd ook te achterhalen wáár het mis is gegaan. Als voorbeeld 'De Mol, S10, afl 2:
Uma, Sven en Phillipe moeten papegaaien met vrouwennamen koppelen aan bekende liedjes. In deze liedjes is een vrouwennaam "weggekrijst". De kandidaten moeten de juiste naam koppelen aan de uitvoerend artiest. Simpel? Ja! Korte uitleg om de opdracht even kort toe te lichten? De voice-over:
"Uma, Sven en Phillipe spelen een muziekquiz met vrouwtjes papegaaien. Die hebben elk een naam die voorkomt een bekende song van een artiest. Als ze het lied herkennen en ze kunnen de vrouwennaam invullen die is weggekrijst, kunnen ze de juiste artiesten koppelen aan de juiste papegaai." Dit alles in 20 seconden, waar ook nog tussendoor een van de songs wordt afgespeeld. Zeer effectief, want de opdracht is direct duidelijk. Nu is dit slechts één voorbeeld, maar het programma kan zoveel gelaagder zijn dan nu, maar ze vertikken het gewoon. De Koreaanse spelshow Devil's Plan (voor de puzzelaars echt een aanrader) doet dit naar mijn idee perfect. Ze starten een spel en naar mate het spel vordert legt de voice-over het spel uit. Het reageert op gebeurtenissen in het spel. Bijvoorbeeld: Speler A komt erachter dat handeling X leidt tot gebeurtenis Y. Vervolgens breekt de voice-over in met een animatie en legt uit hoe het spelprincipe werkt. Het kijkt daardoor lekker weg en op de moment dat het wat ingewikkelder wordt, licht de voice-over het kort toe.
De programma draait nu voornamelijk op het motto: "Hoe lager de pot, hoe sensationeler het seizoen is", maar dit is simpelweg niet zo. Het dieptepunt hierbij was Mol Renée die vol trots een lage pot had, maar daar zelf geen fatsoenlijke Molactie tegenover kon zetten. Ik begrijp dat je als programmamakers er iets van moet maken, maar doe dit dan alsjeblieft niet. Het seizoen in Georgië was een van de beste seizoenen ooit, maar heeft (op VS 2017 na) de hoogste pot in de periode 2012-2023. De pot boeit heel veel kijkers niet. Ze willen leuke opdrachten, een beetje gelaagdheid, wat te praten hebben bij de koffieautomaat, maar bovenal een leuk programma. En dat laatste wordt voor mij persoonlijk minder en minder. Ik blijf het ieder jaar nog kijken, maar ik weet bij voorbaat al dat er weinig te speuren valt. Het kijkt lekker weg, maar daar is alles mee gezegd.
